چیلر دستگاهی است که در آن [معمولا] آب را در یک سیکل بسته خنک کرده و با پمپ کردن آن به فن کویلها، به خنک کاری محیط پرداخته و محیط را برای زندگی آماده میسازیم. چیلرها به طور کلی به دو دسته تراکمی و جذبی تقسیم بندی میشوند که در این صفحه منظور ما از چیلر تهویه مطبوع، نوع تراکمی آن است.
در چیلرهای تراکمی به واسطه انرژی الکتریکی و در چیلرهای جذبی به واسطه حرارت ایجاد شده از سوختن [معمولا] گاز برودت و سرما تولید میشود. اساس کار یک چیلر بر اساس تبخیر ماده سرمازا در اواپراتور است. اولین شخصی که یک سری آزمایشات جهت تبدیل برخی گازها به مایعات را انجام داد میشل فاراده بود که این آزمایشات او اساس کار کلیه سیستمهای برودتی جذبی در تولید برودت است. اگر چه او نتوانست این آزمایشات را به سمت تولید برودت سوق دهد، اما پیشرفتی که امروزه در تولید برودت به واسطه یک سیکل جذبی داریم مدیون آزمایشات و تحقیقات اوست.
جهت دسترسی سریع به بخشهای صفحه مربوط به چیلر تهویه مطبوع میتوانید از لینکهای زیر استفاده نمایید.
تهویه مطبوع به زبان ساده یعنی آماده کردن هوای یک محیط برای زندگی یا انجام فعالیت انسان. در واقع هدف از نصب یک سیستم تهویه مطبوع کنترل دما و رطوبت محیط است. بر پایه فصول گرم و سرد سال دما و رطوبت مطلوب محیط برای انسان، شرایط طرح داخل نامیده میشود.
چیلر تهویه مطبوع دستگاهی است که توسط آن در ابتدا آب در یک سیکل بسته خنک شده و سپس آب به عنوان یک مبرد ثانویه به جذب گرما از محیط و رساندن محیط به شرایط طرح داخل میپردازد.
به طور کلی دو نوع چیلر جذبی و تراکمی وجود دارد. در این قسمت منظور از واژه چیلر، چیلر تهویه مطبوع از نوع تراکمی است.
یک چیلر نیز همانند هر سیستم برودتی دارای سه قسمت مهم: کمپرسور، اواپراتور و کندانسور است. در اواپراتور به واسطه مبرد موجود در سیکل برودتی، آب خنک شده و با گردش آب در فن-کویل های نصب شده در محیط باعث خنک شدن محیط میگردد.
معمولا چیلرها بر حسب تناژ برودتی اسمی آنها نامگذاری شده و به فروش میرسند. یک تن تبرید عبارتست از مقدارگرمایی که از 1 تن آب صفر درجه باید گرفته شود تا در 24 ساعت تبدیل به یخ صفر درجه شود.
در اغلب موارد میزان تناژ اسمی یک چیلر با تناژ واقعی آن تفاوت دارد و در برخی موارد این میزان اختلاف حتی به 50 درصد هم میرسد. هرچه دمای کندانس چیلر از 30 درجه سانتیگراد فاصله گرفته و بیشتر شود ظرفیت برودتی کمپرسور افت کرده و میزان تناژ واقعی چیلر از تناژ اسمی آن فاصله بیشتری میگیرد.
از آنجاییکه هر 1 اسب کمپرسور با مبرد R22 در ایده آل ترین شرایط تهویه مطبوع میتواند 1 تن تبرید برودت ایجاد کند در نتیجه ظرفیت برودتی یک چیلر که دارای 3 دستگاه کمپرسور 40 اسب بخار است، 120 تن اسمی تبرید نامیده میشود درصورتیکه تناژ واقعی این چیلر با کندانسور هوایی و مبرد R22 در منطقه حاره ایی و گرم 75 تن واقعی یا حتی کمتر از آن خواهد شد.
کمپانی کریر آمریکا به عنوان یکی از مراجع مهم و یکی از اولین کمپانیهای قدرتمند ارائه دهنده سیستمهای تهویه مطبوع میباشد. از آنجائیکه تنوع آب و هوایی کشور ایران بسیار شبیه کشور آمریکا است، بنابراین اعدادی که به عنوان مرجع توسط کمپانی کریر در تهویه مطبوع ارائه شده است منطبق بر شرایط آب و هوای کشور ما نیز هست.
دمای تبخیر مبرد در اواپراتور DX چیلر بین صفر تا 2+ درجه سانتیگراد است بنابراین فشار ساکشن در چیلر تهویه مطبوع بر مبنای مبرد R22 معادل 60 الی 65 پی.اس.آی خواهد شد و دمای آب خروجی از اواپراتور آبی چیلر تهویه مطبوع 7+ درجه سانتیگراد (45 درجه فارانهایت) و دمای آب برگشت به اواپراتور 13+ درجه سانتیگراد (55 درجه فارانهایت) در نظر گرفته میشود.
در رفرنسهای ارائه شده توسط کمپانی کریر همچنین دمای آب برگشتی از برج خنک کن تقریبا برابر 29.5+ سانتیگراد (85 درجه فارانهایت) و دمای رفت آب به سمت برج خنک کن 35+ درجه سانتیگراد (95 درجه فارانهایت) ذکر شده است. همچنین در کندانسور آبی دمای کندانس به طور متوسط 15 درجه فارانهایت گرمتر از متوسط دمای ورود و خروج آب به کندانسور آبی میباشد.
طبق داده های بالا دمای کندانس معادل: 85F + 95F) /2] + 15F = 105F)] یعنی 40.5+ درجه سانتیگراد (105 درجه فارانهایت) خواهد شد.
اواپراتور آبی چیلر در دو نوع فلادد و DX ساخته میشود. در اواپراتورهای DX عضوی بین قسمت پرفشار و کم فشار سیستم در ورودی به اواپراتور قرار گرفته و دبی مبرد ورودی به اواپراتور را کنترل میکند. این عضو به طور کلی Metering device نامیده میشود که انواع و اقسام مختلفی از قبیل: شیر انبساط ترموستاتیکی و اتوماتیک و برقی– لوله کپی – اریفیس و .... را شامل میشود. مایع مبرد از کندانسور وارد این عضو شده و بعد از عبور از آن به مخلوط مایع و بخار کم فشار تبدیل شده و در اواپراتور با تبخیر مایع برودت ایجاد میشود.
اما ساختار اواپراتورهای فلادد که در برخی منابع از آنها به اواپراتور تر (Wet evaporator) نیز نام برده شده کمی متفاوت است. در این مدل، اواپراتور پر از مایع کم فشار شده و به واسطه سیرکوله طبیعی و تبدیل مایع به بخار درون اواپراتور یا به واسطه سیرکوله اجباری توسط یک پمپ، مایع به بخار تبدیل شده و از آب درون اواپراتور گرماگیری میشود.
معمولا در کنار اواپراتورهای فلادد یک شیر شناوری (که در دو نوع High pressure و Low pressure موجود است) نصب میگردد که میزان سطح مایع درون اواپراتور را کنترل میکند.
در نهایت اینکه معمولا از اواپراتورهای فلادد در چیلرهای بزرگ استفاده میشود که راندمان بالاتری نسبت به اواپراتورهای DX دارد ولی عیب اینجا است که این مدل چیلرها نیاز به شارژ خیلی بیشتری از مبرد نسبت به چیلرهای دارای اواپراتور DX هستند.
نمودار زیر دمای مبرد و آب خروجی از اواپراتور را در دو چیلر با اواپراتور فلادد و انبساط مستقیم مقایسه کرده است. همانطور که مشاهده میکنید در یک چیلر با اواپراتور فلادد، اختلاف دمای بین مبرد در حال تبخیر و آب خروجی از اواپراتور کمتر از چیلر با اواپراتور انبساط مستقیم میباشد.
در تعمیر چیلر ، پاسخ به سئوالات و توجه به برخی نکات به ظاهر ساده زیر کمک زیادی به عیب یابی چیلر خواهد کرد و باعث میشود که تعمیرکار چیلر عیب را سریعتر پیدا کرده و بدون اتلاف وقت در جهت عیب یابی چیلر و رفع آن اقدام کند.
1 - اولین سوال مهم در عیب یابی چیلر این است که آیا چیلر از همان زمان نصب دارای این عیب بوده یا با خنک شدن هوا این عیب جدیدا پیدا شده است ؟
2 - آیا قبلا تعمیرکار چیلر دیگری برای بازدید و تعمیر چیلر آمده است و زمان آمدن تنها بازدید چشمی انجام شده، یا چیلر توسط تعمیرکار چیلر دیگری دست کاری هم شده است ؟
3 - آیا احیانا از گاز و یا روغن تقلبی توسط تعمیرکار چیلر قبلی استفاده نشده است ؟
4 - آیا از وضعیت سایت گلاس مطمئن هستید که گاز چیلر در حالت فول قرار دارد ؟ یا چیلر از ابتدا کم گاز راه اندازی شده و یا بواسطه نشتی، کمی از گاز چیلر از سیستم به بیرون راه پیدا کرده است ؟
5 - خیلی مهم است که تعمیرکار چیلر از فشارهای ورودی و خروجی کمپرسور چیلر آگاهی داشته باشد. به زبان خیلی ساده حتی یک پزشک هم هنگام شنیدن شرح حال بیمار با اندازه گیری تب و فشار خون از حال عمومی بیمار آگاهی اجمالی پیدا میکند. آیا اصلا از فشار ورودی و خروجی کمپرسور چیلر خود اطلاعی دارید ؟
6 - آیا از سلامت پمپ آب اواپراتور چیلر خود مطمئن هستید و آب توسط پمپ به راحتی در اواپراتور گردش میکند ؟
7 - یکی دیگر از بررسی های مهم در عیب یابی چیلر این است که از باز بودن مسیر آب ورودی به اواپراتور چیلر مطمئن باشید. اگر پمپ شما دارای صافی در ورودی است، صافی را چک کرده اید که مسیر آب گرفتگی نداشته باشد ؟
8 - دقت کنید که برخی از فروشندگان چیلر جهت سود بیشتر به حذف برخی تجهیزات کنترلی از چیلر میپردازند تا قیمت تمام شده چیلر کاهش پیدا کند. یکی از آیتمهای خیلی مهم کنترل جلوگیری از یخ زدگی آب چیلر (آنتی فریز) میباشد. آیا بر روی اواپراتور چیلر شما آنتی فریز نصب شده است ؟
9 - آیا برای ارزان تر تمام شدن چیلر در تابلو برق و تجهیزات کنترلی برقی، بجای استفاده از کنترل بار یا کلید حرارتی (که خیلی سریع در زمان افزایش بار عکس العمل نشان میدهد) از بی متال که ارزان تر است، استفاده شده است ؟
پاسخ به سوالات بالا به ما در عیب یابی سریعتر و کم کردن گزینه های احتمالی کمک فراوانی خواهد کرد.
جنرال کول با سابقه ای نزدیک به 30 سال در زمینه طراحی چیلر و عیب یابی چیلر و تعمیر چیلر در خدمت مشتریان خود میباشد.
در صورتی که احیانا چیلر شما با مشکلی مواجه شده است قبل از سپردن کار به افراد ناآگاه و افزایش هزینه تعمیر چیلر خود با ما در تماس باشید تا خبره ترین تعمیرکاران جهت بازدید، بررسی و تعمیر چیلر شما ارسال شود.
در این قسمت به برخی سوالات تخصّصی مربوط به چیلر پاسخ میدهیم.